Milliyet.com.tr/ÖZEL Halk arasında ‘sarı site’ olarak tabir edilen online ilan platformunda yer alan bir ilan sosyal medyada tepki çekti. İstanbul’un Ümraniye ilçesindeki bir daire için mal sahibinin istekleri pes dedirtti.
‘HACİZ KONULAMADIĞI İÇİN EMEKLİ TERCİH ETMİYORUZ’
İlanın açıklama kısmında ‘Emekliye kiralık değildir. Emekliler aramasın’ notunu düşen mal sahibi, emeklilerin maaşına haciz konulamadığı için emekli tercih etmediğini belirtti.
‘SADECE DEVLET MEMURU VE KURUMSAL ÇALIŞANA KİRALIK’
Daireyi sadece devlet memuru veya kurumsal çalışana kiraya vereceğini belirten ilan sahibi, ayrıca tahliye taahhütnamesi de isteneceğini bildirdi.
‘ADLİ SİCİL KAYDI VE KREDİ NOTU DA İSTENDİ’
Mal sahibi bununla da kalmadı. Kiracısından adli sicil kaydı ve Findex kredi notu da talep edileceğini beyan etti. İş yerinden maaşında haciz olmadığına dair belge de istenecek.
‘AYRIMCILIK YASAĞI İHLALİ NEDENİYLE CEZALAR KESİLMİŞTİ’
Sosyal medyada geniş yankı uyandıran ilan, yaşa ve gelir durumuna dayalı ayrımcılık yapıldığı gerekçesiyle eleştirildi. Peki mal sahibi bu tür belgeler isteyebilir mi? Bir yaptırımı var mı? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Bu tür ilanları bazı dönemlerde görüyoruz. Daha önce de buna benzer farklı ilanlar yayınlanmıştı. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nca ayrımcılık yasağını ihlal ettikleri gerekçesi ile daha önce gerek mal sahiplerine gerekse de bazı emlak işletmelerine cezalar kesilmişti. Emlak işletmeleri bu konuda çok daha deneyimli. Mal sahiplerinin bu tür ilan açıklamalarına ara sıra rastlıyoruz.
Yaşanan bu durum da söz konusu ihlal çerçevesinde ayrımcılığa neden olacak kavramlar kapsamına girebilir. Daha önce bekar erkeğe ev verilmemesine ilişkin, dul olması gerekçesi ile bir kadına evini kiralamayan mal sahibine ayrımcılık yasağını ihlalden dolayı idari para cezaları verilmişti.
ÖĞRENCİYE DE ‘EVİMİZ AİLEYE UYGUNDUR’ DENİLDİ
Benzer kapsamda daha önce üniversite öğrencisi de bir evi kiralamak istediğinde ‘evimiz aileye uygundur’ şeklinde geri dönüşlerin yapıldığını görmüştük.
BÖYLE BİR DURUMLA KARŞILAŞAN NE YAPABİLİR?
Bu tür ilanlarla karşılaşan ya da bu tür cevaplarla karşılaşan kişilerin Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na bu durumu şikayet etmeleri gerekiyor. Şikayetleri inceleyen kurum bu ilanı yayınlayan kişiye hatta bu kişi emlak işletmesi ise mal sahibi ile birlikte emlak işletmesine, ilanı yayınlayan ilan platformuna da ceza kesiliyor. Bu tür örnekler daha önce yaşandı.
‘İLAN PLATFORMLARI DA SUÇLU BULUNUYOR’
Ayrıca 6701 sayılı kanun çerçevesince ayrımcılık talimatını uygulamak da yasaklanmış ve bir ayrımcılık türü olarak düzenlenmiştir. İlan yayınlayan internet sitelerinin de sorumlu olması kayda geçilmiş bir düzenlemedir. Kanuna göre sadece ayrımcılık talimatını veren değil bu talimatı uygulayan da suçludur.
Bu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile Anayasa Mahkemesi’nin ayrımcılık yasağına ilişkin kararlarına dayandırılarak verilen kararlar çerçevesinde ilerleniyor. Cezalar söz konusu oluyor.
NE KADAR CEZA KESİLİYOR?
Önceki yıllarda bu kapsamda verilen ceza tutarlarına baktığımızda mal sahiplerine kesilen cezaların 6.000 TL seviyesinde, ilan verilen platformların ise yaklaşık 90.000 TL seviyesinde olduğunu görmüştük. Bu sene için eğer bir şikayet oluşursa buradaki rakam ne olabilir? Bunu o zaman göreceğiz.
BU TALEPLER YASAL MI?
Mal sahiplerinin talepleri sadece çeşitli ihlaller kapsamında değil, kredi notu isteme gibi, kefil isteme gibi ya da tahliye taahhütnamesi şartını bağlama gibi farklı talepleri de olabiliyor. Bunların bir kısmı belki istenebilir durumda ama bir kısmı yasal anlamda her zaman istenemeyecek durumda görülebilir.
‘HEM MAL SAHİBİNİ HEM DE KİRACIYI KORUYACAK SİSTEMLERE İHTİYAÇ VAR’
Mal sahiplerinin de şöyle çekinceleri var. Kiranın ödenmemesi durumunda tahliye davaları çok uzun süren davalar oluyor. Bu tahliye davalarını açsanız bile tahsil edemediğiniz kiralar nedeniyle hukuki ödemeleriniz, süreçlerle ilgili değerlendirmeler nedeniyle çok ciddi zararlara da uğranabiliyor. Bu noktada hem kiracıyı hem de mal sahibini koruyacak güvenceye dayalı sistemlere ihtiyaç var.”
